Qəlyanın zərərləri: sağlamlığımıza təsirləri

Qəlyan, həmçinin "şişə" olaraq da tanınan, dünyada müxtəlif ölkələrdə məşhur olan və əsasən tütünlə istifadə edilən bir tütündur. Son illərdə qəlyanın geniş yayılması, onun zərərləri ilə bağlı narahatlıqları da artırmışdır.

Ulusum.az xəbər veirr ki, qəlyanın sağlamlığa təsirləri, siqaret qədər təhlükəli ola bilər. Bu məqalədə qəlyanın zərərləri barədə geniş məlumat verəcəyik.

Qəlyanın Tərkibi və İstifadəsi
Qəlyan, tütünün xüsusi bir qabda yandırılaraq, suyun içindən keçərək tüstüsünün çəkilməsi üsuludur. Qəlyan tütünündə müxtəlif aromatik maddələr, qatran, nikotin və karbonmonoksit kimi zərərli maddələr mövcuddur. Bu maddələr insan orqanizmi üçün ciddi təhlükə yarada bilər.

Qəlyanın Zərərləri
Tənəffüs Sisteminə Təsirləri:

Qəlyan tüstüsü tənəffüs yollarına ciddi zərər verir. Qəlyan çəkmək, bronxit, astma və digər xroniki tənəffüs yolu xəstəliklərinin riskini artırır.
Qəlyan çəkmə zamanı tütünün yandırılması ilə yaranan tüstü, tənəffüs yollarının iltihablanmasına səbəb ola bilər.

Ürək-Damar Sisteminə Təsirləri:
Qəlyan tüstüsündəki karbonmonoksit miqdarı, siqaret çəkənlərlə müqayisədə daha yüksək ola bilər. Bu, ürək-damar xəstəliklərinin riskini artırır.
Qəlyan çəkmək, ürək ritminin pozulmasına və yüksək təzyiqə səbəb ola bilər.

Xərçəng Riski:
Qəlyan tüstüsündə mövcud olan kimyəvi maddələr, ağciyər, ağız, boğaz və mədə xərçənglərinin riskini artırır.
Aromatik maddələrin tərkibindəki kimyəvi birləşmələr, hüceyrələrdə mutasiyalara səbəb olaraq, xərçəngə yol aça bilər.
İnfeksion Xəstəliklər:

Qəlyanın çoxlu insanlar tərəfindən birgə istifadə edilməsi, infeksion xəstəliklərin yayılmasına şərait yaradır. Hepatit, herpes və digər yoluxucu xəstəliklər qəlyan vasitəsilə keçə bilər.
Qəlyan şlanqının təmizliyinə diqqət edilmədikdə, bakteriya və virusların yayılması riski artır.

Asılılıq və Psixoloji Təsirlər:
Qəlyan tütünü, nikotin tərkibli olduğundan, asılılıq yarada bilər. Nikotin asılılığı insanın həyat keyfiyyətini aşağı salır və psixoloji problemlərə yol aça bilər.
Asılılıq, depressiya, narahatlıq və digər psixoloji problemlərin yaranmasına səbəb ola bilər.

Miflər və Həqiqətlər
Mif: "Qəlyan siqaretdən daha az zərərlidir."
Həqiqət: Qəlyan tüstüsü, siqaret tüstüsündən daha çox karbonmonoksit və zərərli maddələr ehtiva edə bilər. Bu, qəlyanın zərərlərini daha da artırır.

Mif: "Qəlyan tüstüsünün sudan keçməsi onu zərərsiz edir."
Həqiqət: Suyun tüstünü təmizləməsi barədə fikir yanlışdır. Tüstü suyun içindən keçsə də, zərərli maddələrin çoxu hələ də mövcuddur və tənəffüs zamanı orqanizmə daxil olur.

Sonda qeyd edək ki, qəlyan, estetik və sosial cəhətdən cazibədar görünə bilər, lakin onun sağlamlığa təsirləri son dərəcə ciddidir. Tənəffüs və ürək-damar sisteminə verdiyi zərərlər, xərçəng riski və asılılıq yaradan təsiri qəlyanın istifadəsinin təhlükəli olduğunu göstərir. Sağlam bir həyat tərzi üçün qəlyan və digər tütün məhsullarından uzaq durmaq ən doğru seçimdir.

Eltun Məmmədov