Gizli ürək xəstəlikləri özünü necə büruzə verir?

Əksəriyyət yorğunluq, nəfəs darlığı, yuxusuzluq və iştahanın itməsini sadəcə gündəlik stress və yorğunluqla əlaqələndirir. Halbuki bu əlamətlər gizli ürək problemlərinin xəbərçisi ola bilər. “Skandinaviya Sağlamlıq Mərkəzi”nin kardioloqu İvan Yefremkin “Gazeta.Ru”ya verdiyi açıqlamada heç vaxt laqeyd yanaşılmamalı olan əlamətləri sadalayıb.
❗ Tipik olmayan, amma təhlükəli əlamətlər:
🫀 Ürək tutmaları və işemik xəstəliklər həmişə sinə ağrısı ilə müşahidə olunmur. Bir çox insanda bunlar əvəzinə:
Tükənmişlik hissi
Ürəkbulanma və qıcqırma
Çənə, çiyin, bel və ya qarında ağrı
Quru öskürək və boğazda “düyün” hissi
Başgicəllənmə və qəfil huşsuzluq
Nəfəs darlığı ilə özünü göstərə bilər.
Ən təhlükəlisi isə odur ki, hər iki infarktdan biri simptomsuz və ya zəif ifadə olunmuş şəkildə keçə bilər.
🛌 Gizli ürək xəstəliklərinin 6 əsas əlaməti:
1️⃣ Yuxu pozğunluqları
Xroniki yuxusuzluq orqanizmdə kortizol səviyyəsini artırır, bu isə hipertoniya və damar iltihabına səbəb olur. Tez-tez gecə oyanmaları, xorlama, nəfəsin dayanması (apnoe) və ödem ürək patologiyalarının siqnalıdır.
2️⃣ Daimi yorğunluq
Zəifləmiş ürək toxumalara kifayət qədər oksigen ötürə bilmir. Bu səbəbdən adi fiziki fəaliyyət belə həddindən artıq yorğunluq doğurur.
3️⃣ Yaddaş və diqqət pozğunluqları
Beynin qanla zəif təchiz olunması unutqanlıq, konsentrasiya çətinliyi və yavaş reaksiyalara səbəb olur. Qulaqcıq fibrillyasiyası zamanı kognitiv geriləmə riski 39% artır.
4️⃣ Başgicəllənmə
Qan axınının pozulması əvvəlcədən huşsuzluq hallarına, göz qarşısında “muncuqların” görünməsinə, qulaqda uğultuya səbəb olur. Bəzən bu, yeganə xəbərdaredici siqnaldır.
5️⃣ Nəbzdə dəyişikliklər
Çox yavaş (<50 zərbə/dəq), çox sürətli (>100 zərbə/dəq istirahətdə) və ya nizamsız nəbz bradikardiya, taxikardiya və ya aritmiyanın göstəricisi ola bilər – ağrı olmasa belə, həkimə müraciət şərtdir.
6️⃣ Çəki və iştahda dəyişikliklər
Sürətli arıqlama kaheksiyaya səbəb ola bilər. Əzələ itkisi isə çox vaxt irəliləyən ürək çatışmazlığını müşayiət edir. Kəskin çəki artımı isə orqanizmdə maye tutulmasının göstəricisidir.
📍 Bu simptomlardan bir neçəsi varsa, dərhal kardioloqa müraciət edin:
Yorğunluq
Nəfəs darlığı
Yuxusuzluq
Ödem
Ürək döyüntülərində pozğunluq
Nəbz dəyişiklikləri
İştah və çəki dəyişməsi
Yaddaş zəifləməsi
Simptomlar zəif də olsa, laqeyd yanaşmaq olmaz!
🔬 Diaqnostika və müayinə necə aparılır?
Kardioloji risklərin qiymətləndirilməsi üçün:
Qan təzyiqi və nəbz ölçülməsi
Qan analizi (lipid profili, qlükoza, C-reaktiv zülal)
EKQ (elektrokardioqramma)
Zəruri hallarda əlavə:
Sutkalıq monitorinq
Ürəyin USM-i (ExoKQ)
Yük testləri (velotrenajor, tredmil-test)
BNP və ya NT-proBNP – ürək çatışmazlığının biomarkeri
Ürəyin MRT-si – miokardın strukturu, iltihab və gizli işemiyanın aşkarlanması
MSKT-koronaroqrafiya – damar daralmasının və kalsium miqdarının dəqiq qiymətləndirilməsi
Boyun arteriyalarının dupleks/tripleks skan edilməsi – beyin damarlarının və ümumi aterosklerozun dəyərləndirilməsi
🧬 SCORE2 və digər xüsusi risk qiymətləndirmə cədvəlləri də istifadə olunur. Həkimlər həmçinin ailəvi anamnezi – yaxın qohumlarda erkən yaşda ürək xəstəliklərini də nəzərə alır. Müasir skrininq texnologiyaları xəstəliyi ağırlaşmadan əvvəl aşkarlamağa imkan verir.
Ulusum.az
❗ Tipik olmayan, amma təhlükəli əlamətlər:
🫀 Ürək tutmaları və işemik xəstəliklər həmişə sinə ağrısı ilə müşahidə olunmur. Bir çox insanda bunlar əvəzinə:
Tükənmişlik hissi
Ürəkbulanma və qıcqırma
Çənə, çiyin, bel və ya qarında ağrı
Quru öskürək və boğazda “düyün” hissi
Başgicəllənmə və qəfil huşsuzluq
Nəfəs darlığı ilə özünü göstərə bilər.
Ən təhlükəlisi isə odur ki, hər iki infarktdan biri simptomsuz və ya zəif ifadə olunmuş şəkildə keçə bilər.
🛌 Gizli ürək xəstəliklərinin 6 əsas əlaməti:
1️⃣ Yuxu pozğunluqları
Xroniki yuxusuzluq orqanizmdə kortizol səviyyəsini artırır, bu isə hipertoniya və damar iltihabına səbəb olur. Tez-tez gecə oyanmaları, xorlama, nəfəsin dayanması (apnoe) və ödem ürək patologiyalarının siqnalıdır.
2️⃣ Daimi yorğunluq
Zəifləmiş ürək toxumalara kifayət qədər oksigen ötürə bilmir. Bu səbəbdən adi fiziki fəaliyyət belə həddindən artıq yorğunluq doğurur.
3️⃣ Yaddaş və diqqət pozğunluqları
Beynin qanla zəif təchiz olunması unutqanlıq, konsentrasiya çətinliyi və yavaş reaksiyalara səbəb olur. Qulaqcıq fibrillyasiyası zamanı kognitiv geriləmə riski 39% artır.
4️⃣ Başgicəllənmə
Qan axınının pozulması əvvəlcədən huşsuzluq hallarına, göz qarşısında “muncuqların” görünməsinə, qulaqda uğultuya səbəb olur. Bəzən bu, yeganə xəbərdaredici siqnaldır.
5️⃣ Nəbzdə dəyişikliklər
Çox yavaş (<50 zərbə/dəq), çox sürətli (>100 zərbə/dəq istirahətdə) və ya nizamsız nəbz bradikardiya, taxikardiya və ya aritmiyanın göstəricisi ola bilər – ağrı olmasa belə, həkimə müraciət şərtdir.
6️⃣ Çəki və iştahda dəyişikliklər
Sürətli arıqlama kaheksiyaya səbəb ola bilər. Əzələ itkisi isə çox vaxt irəliləyən ürək çatışmazlığını müşayiət edir. Kəskin çəki artımı isə orqanizmdə maye tutulmasının göstəricisidir.
📍 Bu simptomlardan bir neçəsi varsa, dərhal kardioloqa müraciət edin:
Yorğunluq
Nəfəs darlığı
Yuxusuzluq
Ödem
Ürək döyüntülərində pozğunluq
Nəbz dəyişiklikləri
İştah və çəki dəyişməsi
Yaddaş zəifləməsi
Simptomlar zəif də olsa, laqeyd yanaşmaq olmaz!
🔬 Diaqnostika və müayinə necə aparılır?
Kardioloji risklərin qiymətləndirilməsi üçün:
Qan təzyiqi və nəbz ölçülməsi
Qan analizi (lipid profili, qlükoza, C-reaktiv zülal)
EKQ (elektrokardioqramma)
Zəruri hallarda əlavə:
Sutkalıq monitorinq
Ürəyin USM-i (ExoKQ)
Yük testləri (velotrenajor, tredmil-test)
BNP və ya NT-proBNP – ürək çatışmazlığının biomarkeri
Ürəyin MRT-si – miokardın strukturu, iltihab və gizli işemiyanın aşkarlanması
MSKT-koronaroqrafiya – damar daralmasının və kalsium miqdarının dəqiq qiymətləndirilməsi
Boyun arteriyalarının dupleks/tripleks skan edilməsi – beyin damarlarının və ümumi aterosklerozun dəyərləndirilməsi
🧬 SCORE2 və digər xüsusi risk qiymətləndirmə cədvəlləri də istifadə olunur. Həkimlər həmçinin ailəvi anamnezi – yaxın qohumlarda erkən yaşda ürək xəstəliklərini də nəzərə alır. Müasir skrininq texnologiyaları xəstəliyi ağırlaşmadan əvvəl aşkarlamağa imkan verir.
Ulusum.az
Diqqət Çəkənlər
Oxşar xəbərlər:





Şərhlər:
Son xəbərlər
daha çox
Dünya
Dünən, 19:00
Mask “flirt edən botlar” üçün mühəndis axtarır – illik 440 min dollar təklif edir
Dünya
Dünən, 18:00
Gürcüstan Aİ-nin təzyiqlərinə boyun əyəcəkmi?
Dünya
Dünən, 15:30
Tramp Bessenti FED rəhbərliyinə namizəd görmür
İdman
Dünən, 14:30
"Neftçi" heyətini gücləndirir
Türkiyə / Mədəniyyət
Dünən, 13:30
Ərdoğan cütlüyü “Ən Uzun Gecə” dastanının ilk nümayişində iştirak etdi
Sağlamlıq
Dünən, 13:00
Arıqladıcı həblərə qarşı Yeni Xəbərdarlıq
Populyar Xəbərlər
Bakıda motosiklet sürücüsünün təhlükəli hərəkəti - VİDEO
Kabaçok — mətbəxin yaşıl incisi: xama ilə bişmiş ləzzət - VİDEO
Süfrənin ulduzu olacaq: Bu kısır reseptinə hamı heyran qalacaq - VİDEO
Milli mətbuatın 150 illiyinə töhfə: BDU və İİTKM-dən “İctimaiyyətlə əlaqələrin əsasları” təqdim edildi
Qərbin silahları Rusiyanın planlarını pozur – Ukrayna sərhəddə üstünlük qazanır
Trump Zohran Mamdanini “kommunist dəli” adlandırdı