"Şəkərin" gizli əlamətləri

İç Xəstəlikləri Mütəxəssisi Dr. Edvin Murrja, 8 sualdan ibarət şəkər xəstəliyi testi hazırlayıb. Bu əlamətlərdən birinin belə olması halında mütləq həkimə müraciət etmək lazım olduğunu vurğulayan Murrja, xəbərdarlıqlar edib.

Çox tez-tez su içmək ehtiyacı hiss edirsinizmi?

Həddindən artıq susama və tez-tez su içmək ehtiyacı, şəkər xəstəliyinin erkən əlamətlərindən biri ola bilər. Yüksək qan şəkəri bədənin balansı təmin etmək üçün daha çox suya ehtiyacı olmasına və susuzluq hissi yaranmasına səbəb olur.

Tez-tez sidiyə çıxırsınızmı?

Xüsusilə gecələri tez-tez sidiyə çıxırsınızsa, bu, qan şəkərinizin yüksək olduğuna işarə edə bilər. Qan şəkəri müəyyən bir səviyyədən (ümumiyyətlə 180 mg/dL-dən yuxarı) yüksək olduqda, böyrəklər artıq şəkəri sidiklə xaric etməyə çalışır. Bu zaman qlikoz suyu da özü ilə aparır; bu da sidik miqdarını artırır və bədən daha çox su itirərək susuz qalır

Davamlı şirin yemək istəyi hiss edirsinizmi?

Murrja bildirib ki, "Davamlı olaraq şirin qidalara yönəlmə istəyi qan şəkəri səviyyələrindəki dalğalanmaların bir göstəricisi ola bilər. Bədən kifayət qədər insulin istehsal etmədikdə və ya mövcud insulin effektiv şəkildə istifadə edilə bilmədikdə, hüceyrələr enerji üçün lazım olan şəkəri davamlı olaraq ala bilmir. Bu da beynin aclıq siqnalı ilə birlikdə şirin yemək istəyini artırır. Xüsusilə yeməkdən qısa bir müddət sonra yenidən acıqlıq və ya enerji çatışmazlığı hissi varsa, bu şəkər xəstəliyinin xəbərçisi ola bilər."

Yaralarınız gec sağalırmı?

Şəkər xəstəliyi, immun sistemini zəiflədə bilər və qan dövranını mənfi təsir edərək yaraların daha gec sağalmasına səbəb ola bilər. Yüksək qan şəkəri damar strukturunu pozaraq yaralanan bölgələrdə kifayət qədər oksigen və qida maddələrinin daşınmasını əngəlləyir. Eyni zamanda immun hüceyrələrinin effektivliyini azaldaraq infeksiya riskini artırır. Xüsusilə ayaq yaraları və infeksiyalı kəsiklər şəkər xəstələrində diqqətlə izlənməlidir.

Əllər və ayaqlarda uyuşma və ya qarıncalanma hiss edirsinizmi?

Sinir zədələnməsi (nöropatiya) şəkər xəstəliyinin erkən və yayılmış əlamətlərindəndir. Əllərdə, ayaqlarda və ya ayaqlarda uyuşma, qarıncalanma və ya yanma hissi varsa, diqqətli olmalısınız. Yüksək qan şəkəri sinir uclarına zərər verərək hiss itkisinə səbəb ola bilər. Xüsusilə uzun illər şəkər xəstəliyini nəzarətsiz keçirən şəxslərdə sinir zədələnməsi inkişaf edə bilər. Mütəmadi qan şəkəri nəzarəti bu cür komplikasiyaların qarşısını almaqda böyük əhəmiyyət kəsb edir.

Ailənizdə şəkər xəstəliyi olan var mı?

Murrja bildirib ki, "Şəkər xəstəliyi genetik meyilliliklə də əlaqəlidir. Əgər ananızda, atanızda və ya qardaşlarınızda şəkər xəstəliyi tarixi varsa, risk altında ola bilərsiniz. Xüsusilə birinci dərəcəli yaxınlarda Tip 2 şəkər xəstəliyi varsa, bu, şəxsin gələcəkdə şəkər xəstəliyi inkişaf etdirmə ehtimalını artırır. Lakin genetik meyillilik tək başına xəstəliyi müəyyən etmir; sağlam qidalanma, müntəzəm fiziki fəaliyyət və çəki nəzarəti bu riski azaldır. Bu səbəbdən risk qrupunda olan şəxslərin mütəmadi olaraq həkim nəzarətindən keçməsi vacibdir".

Özünü davamlı yorğun və halsız hiss edirsinizmi?

Bədəniniz şəkərdən kifayət qədər enerji istehsal etmədikdə, özünüzü daim yorğun hiss edə bilərsiniz. Şəkər xəstəliyi olanlarda bu simptom olduqca yayğındır və adətən insulin müqaviməti ilə əlaqəlidir. Qan dövranında kifayət qədər qlükoza olsa da, hüceyrələr bu qlükozanı effektiv şəkildə enerjiyə çevirə bilməz. Nəticədə, əzələlər və orqanlar kifayət qədər enerji almır və insan gündəlikdə halsız və bitkin hiss edir. Yuxu rejimindəki pozulmalar da bu yorğunluğu artıra bilər.



R.İkramlı