Online dərsin fəsadları ola bilərmi?

Online dərslər, texnologiyanın inkişafı ilə təhsil sistemində geniş tətbiq olunur və bir çox üstünlüklər təqdim edir. Lakin bəzi hallarda düzgün təşkil edilmədikdə və ya uzun müddət davam etdikdə müəyyən mənfi təsirlərə səbəb ola bilər. Aşağıda online dərslərin mümkün fəsadları təqdim olunur:

1. Fiziki Sağlamlığa Təsirləri
Göz yorğunluğu: Ekrana uzun müddət baxmaq göz yorğunluğu, quruluq və bulanıq görmə kimi problemlərə səbəb ola bilər.
Pis duruş və bel ağrıları: Rahat olmayan iş mühiti və düzgün oturmaq qaydalarına əməl edilməməsi onurğa problemlərinə gətirib çıxara bilər.
Hərəkətsizlik: Əsasən oturaq həyat tərzi ilə əlaqəli olaraq çəki artımı və ümumi fiziki aktivliyin azalması mümkündür.
2. Psixoloji Fəsadlar
Tənhalıq və sosial təcrid: Online dərslərdə sinif yoldaşları ilə birbaşa ünsiyyətin olmaması tənhalıq hissi və sosial bacarıqların zəifləməsinə səbəb ola bilər.
Stress və motivasiya itkisi: Texniki problemlər, təhsil mühitinin rahat olmaması və özünü idarə etmə çətinlikləri motivasiya azlığına və stressə gətirib çıxara bilər.
Psixoloji yüklənmə: Virtual mühitdə davamlı iştirak bəzən diqqət pozğunluğu və emosional yorğunluğa səbəb ola bilər.
3. Təhsil Keyfiyyətinə Təsirlər
Dikkat dağınıqlığı: Ev mühitində çoxlu yayındırıcı amillər (televizor, telefon, ailə üzvləri) dərsə tam diqqət etməyə mane ola bilər.
Effektiv geribildirim çatışmazlığı: Müəllimlərin tələbələrlə üz-üzə olmadığı mühitdə dərsə birbaşa nəzarət çətinləşə bilər.
Texniki çətinliklər: İnternet bağlantısının zəifliyi və ya avadanlıq problemləri dərslərin keyfiyyətinə təsir göstərə bilər.
4. Digər Çətinliklər
Texnologiyaya əlçatanlıq problemləri: Hər bir tələbənin online dərs üçün lazımi avadanlıq və internet bağlantısı olmaya bilər.
Bərabərsizliyin artması: Daha zəif texniki resurslara malik tələbələr digər həmyaşıdları ilə müqayisədə geri qala bilərlər.
Vaxt idarəetmə problemləri: Ev mühitində dərs cədvəlinə riayət etmək və özünü idarə etmək bəzi tələbələr üçün çətin ola bilər.
Online Dərsin Fəsadlarının Qarşısını Alma Üsulları
Göz sağlamlığını qorumaq üçün qaydalar: "20-20-20 qaydasını" tətbiq edin (hər 20 dəqiqədən bir 20 saniyə ərzində 20 fut uzaqlığa baxın).
Düzgün oturma və iş mühiti yaratmaq: Ergonomik stul və masa, düzgün işıqlandırma seçin.
Fiziki aktivliyi artırmaq: Müntəzəm idman və qısa gəzintilər planlaşdırın.
Sosial əlaqələri qorumaq: Virtual dərs mühitindən kənar dostlar və ailə ilə əlaqələri gücləndirin.
Texnologiyanı optimallaşdırmaq: Keyfiyyətli internet və avadanlıq təmin etməyə çalışın.
Tədris metodlarını inkişaf etdirmək: Müəllimlər interaktiv platformalardan və maraqlı təlim üsullarından istifadə etməlidir.
Online təhsil, düzgün istifadə edildikdə, faydalı və effektiv bir vasitə ola bilər. Lakin onun mənfi təsirlərini minimuma endirmək üçün müvafiq tədbirlər görülməlidir.

Eltun Məmmədov