Əsnəmək nədir? Səbəbləri nələrdir?

Əsnəmək bir refleks hərəkətdir və ağızı geniş açaraq dərin nəfəs alma ilə xarakterizə olunur. Bu hərəkət bədənin müxtəlif fiziki və psixoloji vəziyyətlərinə cavab olaraq baş verə bilər. Əsnəmək hələ tam olaraq izah edilə bilməsə də, onun bioloji və sosial səbəbləri ilə bağlı bir neçə nəzəriyyə mövcuddur.

Əsnəməyin səbəbləri:
Beynin soyuması: Əsnəməyin beyində temperatur balansını tənzimlədiyi düşünülür. Dərin nəfəs, beyinə daha çox oksigen çatdıraraq onun fəaliyyətini normallaşdıra bilər.
Yuxu və yorğunluq: Gecələr və ya yorğunluq zamanı əsnəmək, bədənə "istirahət et" siqnalı göndərən bir reaksiyadır.
Darıxmaq və ya diqqətsizlik: Əsnəmək, diqqət əskikliyinin və ya monoton mühitin bir əlaməti ola bilər.
Empatiya və sosial təsir: İnsanlar ətrafdakıların əsnəməsinə təsirən əsnəməyə meyillidirlər. Bu, empatiya və ya sosial əlaqənin göstəricisi hesab edilir.
Fiziki mexanizm: Əsnəmək, bəzən qanda oksigen səviyyəsinin azalmasına və ya karbondioksid səviyyəsinin artmasına cavab olaraq baş verir.
Əsnəmənin yayılması:
Təsir effekti: Birinin əsnəməsini görmək və ya bu haqda düşünmək özü də əsnəməyə səbəb ola bilər.
Heyvanlarda əsnəmək: İnsanlarla yanaşı, itlər, pişiklər və bəzi quş növləri də əsnəyir.

Əsnəmək əsasən zərərsiz bir refleksdir, lakin həddindən artıq və ya anormal əsnəmə bəzi tibbi problemlərin (məsələn, yuxu apnesi, ürək-damar xəstəlikləri) əlaməti ola bilər. Belə hallar həkim tərəfindən qiymətləndirilməlidir.

Eltun Məmmədov