Günvurmadan qorunmaq üçün nələr etmək lazımdır?

Yaz və yay aylarında uzun müddət günəş altında qalmaq, günvurma (istivurma) riskini artırır. Günvurma, bədənin həddindən artıq istilik yığması nəticəsində meydana gəlir və ciddi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Bu məqalədə, günvurmadan qorunmaq üçün nələr edilə biləcəyini elmi faktlara əsaslanaraq araşdıracağıq.

1. Kölgə Axtarın
Günəşin ən güclü olduğu saatlarda (səhər 10-dan axşam 4-ə qədər) birbaşa günəş işığından uzaq durmaq vacibdir. Mümkün olduğu qədər kölgədə qalmaq və ya açıq havada tədbirlər görərkən kölgə təmin edən strukturlardan istifadə etmək günvurmadan qorunmaq üçün effektivdir. Dünya Səhiyyə Təşkilatı (WHO) bu saatlarda birbaşa günəş işığından çəkinməyi tövsiyə edir.

2. Mütləq Şlyapa və Günəş Eynəkləri Taxın
Geniş kənarlı şlyapalar, başınızı və boynunuzu günəşin zərərli şüalarından qoruyar. Həmçinin, günəş eynəkləri gözlərinizi ultrabənövşəyi (UV) şüalardan qoruyar. UV şüalarının gözlərə uzun müddətli təsiri katarakt və digər göz problemlərinə səbəb ola bilər. ABŞ Milli Göz İnstitutu, UV qoruyuculu günəş eynəklərinin istifadəsini tövsiyə edir.

3. Günəşdən Qoruyucu Krem İstifadə Edin
Günəşdən qoruyucu kremlər, dərinin günəşin UV şüalarından qorunmasına kömək edir. Dermatologlar ən az SPF 30 olan geniş spektrli günəş kremlərinin istifadəsini məsləhət görür. Günəş kremi açıq sahələrə hər iki saatda bir yenidən tətbiq edilməlidir, xüsusən də üzgüçülük və ya tər atma zamanı.

4. Yüngül və Açıq Rəngli Geyimlər Geyin
Yüngül, geniş və açıq rəngli geyimlər, bədənin istiliyi daha yaxşı tənzimləməsinə kömək edir və günəş işığının dəriyə birbaşa təsir etməsinin qarşısını alır. Təbii liflərdən hazırlanmış geyimlər (məsələn, pambıq) daha yaxşı hava dövranı təmin edir və dərinin nəfəs almasına kömək edir.

5. Bol Maye Qəbul Edin
İstilik və günəş altında çox vaxt keçirərkən bədən maye itirir, bu da dehidratasiya riskini artırır. Dehidratasiya, bədənin temperaturunu tənzimləmə qabiliyyətini zəiflədir və günvurma riskini artırır. Bol su içmək və tərkibində elektrolit olan içkilərdən istifadə etmək vacibdir. Amerika Ürək Assosiasiyası (AHA), gün ərzində kifayət qədər su içməyi və alkoqoldan uzaq durmağı tövsiyə edir.

6. Fasilələr Verin
Uzun müddət günəş altında işləmək və ya idmanla məşğul olmaq zərurətində qaldıqda, tez-tez fasilələr vermək və kölgədə dincəlmək vacibdir. Bu, bədənin temperaturunu normallaşdırmağa və istidən zədələnmənin qarşısını almağa kömək edir.

7. Günəşin Zərərli Təsirləri Haqqında Maarifləndirin
Günvurma riskini azaltmaq üçün insanlar günəşin zərərli təsirləri haqqında maariflənməlidir. Təhsil və maarifləndirmə proqramları vasitəsilə insanlara günəşdən qorunma üsulları öyrədilməlidir. Xüsusilə uşaqlar və yaşlılar günvurma riskinə qarşı daha həssasdır və onların günəşdən qorunması xüsusi diqqət tələb edir.

Günvurma ciddi sağlamlıq problemi olmaqla yanaşı, sadə tədbirlər görülərək qarşısı alına bilən bir vəziyyətdir. Günəşin ən güclü olduğu saatlarda kölgədə qalmaq, qoruyucu geyimlər və günəşdən qoruyucu kremlər istifadə etmək, bol maye qəbul etmək və tez-tez fasilələr vermək günvurmadan qorunmanın əsas üsullarıdır. Sağlamlığınızı qorumaq üçün bu tədbirləri gündəlik həyatınıza daxil etməyiniz tövsiyə olunur.

Eltun Məmmədov