Qadınlar kişilərdən daha çox xəstələnirlər

Bəzi xəstəliklərin qadınlarda daha çox olması, eləcə də qadınlara xas olan bir çox xəstəliklərin aşkar edilməməsi, diqqətdən kənarda qalması əlamətdardır.
Qadınların kişilərə nisbətən daha çox xəstələndiyi və kişilərin ömrünün qadınlardan daha qısa olduğu barədə məlumatlar var, lakin qadınların niyə daha çox xəstələndiyi, xüsusən də otoimmün xəstəliklərlə bağlı çox az araşdırma var.
Ulusum.az-ın məlumatına görə, tədqiqatlar göstərir ki, fibromiyalji halları qadınlarda kişilərə nisbətən təxminən iki ilə doqquz dəfə yüksəkdir. Qadınlarda fibromiyalji riskinin artmasında hormonal faktorlar, genetik meyl, stress, travma, yuxu pozğunluğu və həyat tərzi kimi müxtəlif faktorların rol oynadığı düşünülür.

Uşaqlığımızdan bəri şahidi olduğumuz “hər yeri ağrıyan qadınlar” gerçəkdir. Üstəlik, məsələn, menstruasiya ağrısı ilə təcili yardım şöbələrinə müraciət edən qadınlar adətən "şiddətli ağrı" kimi qeydə alındığından, qadınlarda endometrioz kimi ginekoloji xəstəliklərin aşkarlanması illər çəkə bilər.

Yetkinlərdə Diqqət Çatışmazlığı və Hiperaktivlik Bozukluğu ( DEHB ) diaqnozu ilə bağlı maraqlı bir statistika göstərir ki, qadınların əksəriyyəti bu diaqnozu 36-37 yaşlarında alırlar. Qızlarda diaqnoz qoyulmamış hiperaktivlik pozuqluğu qızların daha "yaxşı davranışlı" olması lazım olan bir dünyada "zehni hiperaktivlik" olaraq inkişaf edir. Qadınlarda anksiyete pozğunluğu ilə diaqnoz qoyulmamış DEHB arasındakı əlaqəyə dair akademik şübhələr var, lakin mənalı bir rəqəm vermək üçün kifayət qədər tədqiqatlar yoxdur.


ABŞ Şimal-Qərb Universiteti Qadın Sağlamlığı Araşdırma Mərkəzinin tərtibində qadınlarda daha çox rast gəlinən pozğunluqlar və onların nisbətləri aşağıdakı kimi verilmişdir:


Kəskin koronar sindromlu gənc qadınların səhiyyə və qayğıya çıxışı kişilərə nisbətən daha azdır.

Ürək böhranından sonra bir il ərzində qadınların yenidən təcili yardıma müraciət etmələri və ya yenidən xəstəxanaya yerləşdirilmə ehtimalı yüksəkdir.

Qadınlarda insult riski eyni yaşda olan kişilərə nisbətən daha yüksəkdir (21%-17%).
Qadınlarda rosacea və ya skleroderma kimi dəri xəstəliklərinə daha çox rast gəlinir . (Ancaq kişilərdə qadınlara nisbətən daha çox ağır psoriaz olur.)

Qalxanabənzər vəzi xəstəliklərinin bütün formaları qadınlarda 3-4 dəfə daha çox rast gəlinir.

Diabetli qadınlarda koroner ürək xəstəliyinin inkişaf riski kişilərə nisbətən 40% daha yüksəkdir.

Qadınlarda irritabl bağırsaq sindromunun ( İBS ) yayılması kişilərə nisbətən 67% yüksəkdir.

Kişilər qadınlara nisbətən qastroezofageal reflü xəstəliyindən daha çox əziyyət çəkirlər.

Qadınlarda kişilərdən 3 dəfə çox otoimmün xəstəlik inkişaf edir.

71 yaşdan yuxarı qadınların 16%-i və kişilərin 11%-i Alzheimer xəstəliyindən əziyyət çəkir.

Kişilərdə qadınlara nisbətən Parkinson xəstəliyi və ya amiotrofik yanal skleroz inkişaf ehtimalı daha yüksəkdir.

60 yaşdan yuxarı qadınlarda sümük qırılması riski eyni yaşdakı kişilərlə müqayisədə iki dəfə çoxdur.

Yaşa görə düzəldildikdə belə, artrit qadınlarda (23,5%) kişilərdən (18,1%) daha çox rast gəlinir.

Qadınlar kişilərə nisbətən ön çarpaz bağlarını 3 dəfə daha çox qoparırlar.

Qadınlar kişilərdən iki dəfə çox depressiyadan əziyyət çəkirlər. (Kişilərdə bu nisbət 19,2% olduğu halda, qadınların həyat boyu narahatlıq pozğunluğu inkişaf riski 30,5% təşkil edir.

Bununla belə, kişilər qadınlardan daha çox şizofreniya inkişaf etdirirlər.)

Qadınlarda ömür boyu astma inkişaf riski kişilərə nisbətən 10% daha yüksəkdir.

Qadınlarda KOAH olma ehtimalı kişilərə nisbətən 37% daha çoxdur .

Və nəhayət, zərif cinsin nümayəndələrində ağciyər hipertenziyası kişilərə nisbətən 4 dəfə çox olur...
Aymirə Ağamirova