Qəzzaya Yardım Yolu və Regional Ssenarilər

Əl-Cəzirə Araşdırmalar Mərkəzinin rüblük nəşri olan “Lubab” jurnalının 2025-ci ilin yaz buraxılışı Suriyanın gələcəyi və Yaxın Şərqdəki geosiyasi dəyişikliklərə dair dərin təhlillər təqdim edir.

Buraxılışda, Bəşər Əsəd rejiminin süqutundan sonra Suriyanın gələcəyi ilə bağlı üç əsas ssenari — nisbi sabitlik, dövlətin uğursuzluğu və yeni formada tiraniyanın qayıdışı — araşdırılır. Jurnal, keçid ədaləti, iqtisadi islahatlar və beynəlxalq əməkdaşlığın vacibliyini vurğulayaraq, post-münaqişə dövründə Suriyanın yenidən qurulması yollarını müzakirə edir. Bundan əlavə, Türkiyə, İran, Körfəz ölkələri, Rusiya və ABŞ kimi regional güclərin Suriyadakı təsirləri geniş şəkildə dəyərləndirilir.

Eyni zamanda, Qətərin “Al Jazeera” telekanalı, “Azadlıq Flotiliyası” adlı humanitar yardım gəmisinin Qəzza sahilləri yaxınlığında İsrailə məxsus pilotsuz uçuş aparatı (PUA) tərəfindən hücuma məruz qaldığını bildirib.

Hücum nəticəsində gəmidə yanğın baş verib və ekipaj dərhal qəza siqnalı göndərib. Kipr Hərbi Dəniz Qüvvələri bu siqnala cavab verərək hadisəyə müdaxilə edib. Hazırda gəmi Malta sahillərində beynəlxalq sularda lövbər salıb. “Azadlıq Flotiliyası” 2024-cü ildə bir neçə ölkənin sülh tərəfdarları tərəfindən yaradılıb və fələstinlilərə humanitar yardım çatdırmaq məqsədilə yenidən təchiz edilmiş traulerdən istifadə edir. Bu təşəbbüs, 2010-cu ildə İsrail hərbçiləri tərəfindən ələ keçirilən və bir neçə fəalın həlak olduğu oxşar bir missiyanın davamıdır.

Əlavə olaraq, Türkiyə blokadada olan Qəzza zolağına humanitar yardım və fəalları daşıyan ən azı üç gəmi göndərməyi planlaşdırır. Lakin təşkilatçılar, İsrailin səyahətə mane olmaq üçün siyasi təzyiq göstərdiyini və inzibati maneələr yaratdığını bildirirlər. Bu səbəbdən, gəmilər hələ də Türkiyədə qapalı vəziyyətdədir.

Azadlıq Donanması Koalisiyası, İsrailin Qvineya Bisau Respublikasına öz bayrağını aparıcı gəmisi olan Akdenizdən geri çəkməsi üçün təzyiq etdiyini və bunun əlavə yoxlama tələblərinə səbəb olduğunu qeyd edir. Səyahətin İstanbuldan Antalyaya, oradan isə Kipr və Qəzzəyə bir həftə və ya daha çox davam edəcəyi gözlənilir. Gəmilərin Qəzzaya çatdıqda nə baş verəcəyi ilə bağlı hələlik ictimai bir plan açıqlanmayıb.

Bu hadisələr, bölgədəki humanitar böhranın və beynəlxalq yardım səylərinin qarşılaşdığı çətinlikləri bir daha gündəmə gətirir.

✍️"Ulusum".az