Niyə tox olsaq da şirniyyat istəyirik?

Maks Plank Metabolik Tədqiqatlar İnstitutunun alimləri bir çox insanın nə üçün doyurucu nahardan sonra hələ də şirin bir şey yemək istəməsini öyrəniblər. Məlum olub ki, bu təsir sadəcə vərdiş deyil, beyindəki müəyyən neyronların fəaliyyəti ilə bağlı bioloji cəhətdən müəyyən edilmiş prosesdir. Əsər Science jurnalında dərc olunub.

Siçanlar üzərində aparılan təcrübələr göstərdi ki, hətta tam doyduqdan sonra da heyvanlar şəkər yeməyə davam ediblər. Alimlər aşkar ediblər ki, adətən toxluq siqnalı verən POMC neyronları bu mexanizmdən məsuldur. Ancaq şəkər istehlak edildikdə, onlar təkcə toxluq siqnalları deyil, həm də opioid reseptorlarına təsir edən və həzz duyğusuna səbəb olan β-endorfin maddəsini istehsal etməyə başlayırlar. Bu "mükafatlandırıcı" təsir, aclığın olmamasına baxmayaraq, bədənin şirniyyatları istehlak etməyə davam etməsinə səbəb olur.

Maraqlıdır ki, mexanizm şəkərin qəbulu anında artıq işə salınır - onun dadı orqanizm daha əvvəl belə bir məhsulla qarşılaşmasa belə, β-endorfinin sərbəst buraxılmasına səbəb olur. Tədqiqatçılar oxşar prosesin insanlarda da baş verdiyini təsdiqləyiblər: şirin məhlul qəbul edən könüllülərin beyin fəaliyyətinin təhlili zamanı doyma ilə bağlı bölgədə oxşar reaksiyalar aşkar edilib.

Alimlərin fikrincə, kəşf piylənmənin müalicəsində mühüm rol oynaya bilər. Hazırda beyində opioid reseptorlarını bloklayan dərmanlar var, lakin onların arıqlamağa təsiri müasir iştah kəsicilərdən daha aşağıdır. Tədqiqatın müəllifləri hesab edirlər ki, bu cür müalicə üsullarının kombinasiyası daha təsirli ola bilər, lakin bunun üçün əlavə araşdırma tələb olunacaq.

Səidə