45 yaşdan yuxarı kişilərin spermasının İVK üçün istifadəsinin təhlükələri nələrdir?

Kişinin yaşı mayalanma tezliyinə və embrionların inkişafına təsir etməsə də, bu amil spontan abort (dölün özbaşına düşməsi) riskinə təsir göstərir. Bu barədə “Gazeta.Ru”ya biologiya elmləri namizədi, M.V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin Biologiya fakültəsinin embriologiya kafedrasının aparıcı elmi işçisi, Avropa Tibb Mərkəzinin (EMC) embrioloqu İlya Volodyayev danışıb.

Ekspert İtaliya və İspaniya alimlərinin donor yumurtacıqla həyata keçirilmiş 1712 IVF (in vitro mayalanma) dövrünün nəticələrini şərh edib. Bütün yumurtacıq donorları gənc qadınlar (orta hesabla 26 yaş) olduğu üçün anaların yaşının hamiləliyin nəticəsinə təsiri aradan qaldırılıb.

Kişilər iki qrupa bölünüb — 45 yaşdan aşağı və yuxarı. “Yaşlı atalar” qrupunda spontan abortların faizi 23,8%, gənclərdə isə 16,3% olub. Həmçinin canlı doğum faizi yaşlılarda 35,1%, gənclərdə isə 41% təşkil edib.

Embrioloq izah edib ki, atanın yaşı həqiqətən reproduktiv nəticələrə təsir göstərir. Normal IVF proqramlarında bu, ananın yaşı ilə bağlı olduğundan aydın olmur. Lakin bu tədqiqatda donor yumurtacıq istifadəsi sayəsində bu iki faktor ayrı-ayrılıqda təhlil edilib.



Ekspertin sözlərinə görə, əsas səbəb yaşla spermanın DNT-sində dubl zəncirli qırılmaların artmasıdır. Bu zədələnmələr təbii mayalanmada vaxtında “təmir” olunmaya bilər. Müasir texnologiyalar, məsələn, İKSi (spermanın sitoplazmaya daxil edilməsi) riski müəyyən qədər azalda bilir, amma tam aradan qaldırmır.

Həmçinin qeyd olunub ki, atanın yaşı artdıqca uşaqlarda psixonevroloji pozuntuların — o cümlədən autizm və bipolyar pozuntuların — riski artır. Hərçənd, mütləq risk aşağıdır, ailə planlaşdırılarkən bu faktor nəzərə alınmalıdır.

Ulusum.az