Ət məhsullarının zərərləri nələrdir?

Ət məhsullarının həddindən artıq istehlakı sağlamlıq üçün müəyyən risklər yarada bilər. Bu zərərlərin bir neçəsi aşağıda izah olunur:

1. Ürək-damar xəstəlikləri
Qırmızı ət, xüsusilə emal olunmuş növlər (kolbasa, sosiska və s.), yüksək miqdarda doymuş yağ və xolesterin ehtiva edir. Doymuş yağların çox istehlakı damarların tıxanmasına, nəticədə isə ürək-damar xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Tədqiqatlar göstərir ki, həddindən artıq qırmızı ət istehlakı ürək-damar problemlərinin yaranması riskini artırır.

2. Xərçəng riski
Dünya Səhiyyə Təşkilatının (WHO) araşdırmalarına görə, emal olunmuş ət məhsulları (məsələn, kolbasa, vetçina) xərçəng riskini artırır. Xüsusilə, bağırsaq xərçənginin yaranması ilə əlaqədar riskin artdığı qeyd olunur. Bu növ məhsulların tərkibində olan nitritlər və digər kimyəvi maddələr, yüksək temperaturda bişirildikdə, kanserogen birləşmələrə çevrilə bilər.

3. Piylənmə və metabolik sindrom
Ət məhsulları, xüsusilə yağlı və emal olunmuş növlər, yüksək kalorili və yağlı olduqları üçün piylənməyə səbəb ola bilər. Həddindən artıq ət qəbulu metabolik sindromun yaranmasına, yəni piylənmə, yüksək qan təzyiqi və şəkərli diabet riskinin artmasına səbəb olur.

4. Gut xəstəliyi
Qırmızı ətin yüksək miqdarda qəbul edilməsi, bədəndə purin birləşmələrinin yığılmasına və nəticədə sidik turşusunun artmasına gətirib çıxara bilər. Bu da gut xəstəliyinin yaranmasına səbəb olur. Sidik turşusu bədəndə yığıldıqda oynaqlarda kristallaşır və ağrılı iltihab yaradır.

5. Böyrək problemləri
Qırmızı ətin yüksək protein miqdarı böyrəklərə yük gətirir. Xüsusilə, böyrək funksiyaları zəif olan insanlarda ətin həddindən artıq qəbulu böyrək çatışmazlığına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, qırmızı ətin yüksək miqdarda fosfor və kalium ehtiva etməsi böyrək xəstəlikləri olanlar üçün təhlükə yarada bilər.

6. Dəmir və vitamin B12 ilə bağlı risklər
Ət məhsulları, xüsusilə qırmızı ət, zəngin dəmir və B12 vitamini mənbəyidir. Lakin, onların çox qəbulu bədəndə dəmirin artmasına və bu da qaraciyər problemlərinə səbəb ola bilər. Həmçinin, yüksək səviyyədə ət istehlakı bağırsaq mikroflorasını zədələyərək iltihab proseslərinə səbəb ola bilər.

Ət məhsulları zəruri qida maddələri ilə zəngindir, lakin həddindən artıq istehlakı bir sıra sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Mütəxəssislər ət istehlakını məhdudlaşdırmağı və daha çox bitki əsaslı qidalara üstünlük verməyi məsləhət görürlər. Sağlam pəhriz balanslı olmalı və müxtəlif qida qruplarından ibarət olmalıdır.

Eltun Məmmədov