Psixoloq: Mübahisə turnir deyil, münasibətləri qorumaq yoludur - FOTO

Psixoloq Radmila Bakırovanın fikrincə, mübahisə heç də “kimin haqlı olduğunu sübut etmək” yarışı deyil, razılığa gəlmək və münasibətləri qorumaq vasitəsidir. O, xüsusilə kişi ünsiyyətində status, kompetensiya və nəticəyə vurğuya diqqət çəkir: bir dəfə “mən bacarıram” hissinə toxunulduqda dialoq tez müdafiəyə keçir, hətta gizli isterikaya çevrilə bilər. Bu qayda hamıya aid olmasa da, konfliktləri azaltmaq və həll tapmaq üçün faydalı yanaşmadır.

Ekspertin məsləhətləri

“Biz problemə qarşıyıq” çərçivəsini qurun.



Mübahisəni ittihamla deyil, məqsədlə başlayın: mövzu, uğurlu nəticə və anlaşma meyarlarını aydınlaşdırın. Faktları qısa qeyd edin, fərqləri göstərin, hər iki tərəfin vacib gördüklərini dilə gətirin, variantlar təklif edin və vaxtı ilə birlikdə addımları bölüşdürün. Bu, söhbəti qarşıdurmadan əməkdaşlığa çevirir.

Faktların və şəxsi hisslərin dili ilə danışın.

“Sən həmişə”, “sən heç vaxt” kimi ümumiləşdirmələr əks zərbə doğurur. İşləyən model: konkret hadisə — onun sizə təsiri — dəqiq xahiş. Emosiyanı da öz hissiniz kimi təqdim edin: “Mən risklərə görə narahatam” ifadəsi “sən məsuliyyətsizsən” sözündən daha yaxşı eşidilir.

Status tətiklərini götürün, seçim imkanı qoyun.

Kişilər çox vaxt “sən qeyri-kompetent­sən” çalarında həssas olurlar. Ona görə də əvvəlcə töhfəsini tanıyın, sonra fikrini soruşun, sonda 2–3 real variant təklif edin. Vacib şərt — səmimiyyət: boş tərif inamı dağıdır.

Söhbətin ritmini idarə edin.

Gərginlik artanda “20 dəqiqəlik fasilə” elan edin və vaxtında qayıdın. Qarşı tərəfin sözlərini perifrasa edin: “Düz başa düşürəm ki, sənə sürət vacibdir, mənə isə keyfiyyət?” Qaydalar sadədir: bir sual — bir cavab — bir nəticə. İmkan olduqda yekunu üç sətirdə yazın: “nə edirik — kim edir — müddət”.

Mövqelərlə maraqları ayırın.

“Mən belə istəyirəm” mövqedir, “mənə niyə lazımdır” maraqdır. Çox vaxt sərt mövqelərin arxasında ortaq maraqlar yatır. “Niyə sənə məhz bu variant vacibdir?” sualı gizlini açır. Beləliklə, “yalnız ofis” və “yalnız ev” mövqeləri ortaq maraqlarla qarışaraq qarışıq qrafik və “sakit saatlar” həllinə gətirib çıxara bilər.



Mübahisəni ipi dartışmaq yox, şərtləri dizayn etmək kimi görmək lazımdır. O zaman qarşıdurma bitir, əməkdaşlıq başlayır.

Ulusum.az