Bu gün, 10:00 0 Sağlamlıq

Aç olduğumuzda niyə daha əsəbi oluruq?

Açlıqdan yaranan qəfil əsəbilik elmi olaraq təsdiqləndi

Alimlər deyir ki, aclıqla birlikdə yaranan qəzəb və səbirsizlik sadəcə bir bəhanə deyil, beyindəki kimyəvi tarazsızlıqlardan qaynaqlanan real bir reaksiyadır.

Uzun müddət yemək yeməmək beynin fəaliyyətinə təsir edir, sinirlilik və aqressiyanı artırır

Uzun müddət yemək yemədikdə insanlarda yaranan qəfil əsəbilik və dözümsüzlük, mütəxəssislərin sözlərinə görə ulusum.az xəbər verir ki, real və elmi əsaslı bir haldır. Beynin enerji çatışmazlığına verdiyi bu emosional reaksiya “hangry” termini ilə izah olunur.

Ruh sağlamlığı üzrə mütəxəssis Noah Kass bildirib ki, yemək gecikdikdə emosiyaları idarə etmək çətinləşir:
“Açlıq bədəni stress vəziyyətinə salır, insan daha aqressiv və həssas olur.”

Beyin açlıq zamanı “təhlükə siqnalı” verir

Qidalanma üzrə ekspert Dr. Peter Brukner beynin düzgün işləməsi üçün qlikozun vacib olduğunu qeyd edir. Onun sözlərinə görə, qan şəkəri düşəndə beyin enerji azlığı yaşayır və bu, sinirlilik, fokus çətinliyi və impulsiv davranışlarla nəticələnir.

Açlıq zamanı bədəndə:
- Qan şəkəri kəskin azalır
- Stres hormonları — kortizol və adrenalin artır
- Beynin istehsal etdiyi nöropeptid Y həm aclığı, həm də aqressiyanı gücləndirir

Neyroelm mütəxəssisi Dr. Camilla Nord isə açlıq zamanı beynin daxili vəziyyəti yanlış şərh edə biləcəyini bildirir:
“Açlığı çox zaman emosional dəyişiklik kimi hiss edirik, çünki beyin bunu ‘normadan sapma’ kimi qəbul edir.”

Açlığın psixoloji və sosial nəticələri
- Açlıq insan davranışını bir neçə istiqamətdə dəyişir:
- əsəbilik və aqressiya artır
- tolerantlıq azalır, kiçik məsələlərə belə həddindən artıq reaksiya verilir
- impulsiv qərarlar çoxalır
- diqqət dağılır, beyin yalnız yemək tapmağa fokuslanır

2014-cü ildə aparılan bir araşdırmada qan şəkəri aşağı olan şəxslərin daha aqressiv davrandığı, hətta həyat yoldaşlarının adını daşıyan oyuncağa daha çox “iynə batırdığı” müəyyən edilib.

Açlıqla necə mübarizə aparmalı?
Mütəxəssislər açlıqdan qaynaqlanan əsəbiliyi azaltmaq üçün bir neçə əsas qaydanı tövsiyə edir:
- müntəzəm qidalanma saatları
- zülal, sağlam yağlar və mürəkkəb karbohidratlardan ibarət balanslı rasion
- gün ərzində kifayət qədər su içilməsi
- çantada sağlam ara yeməklərin saxlanılması (qoz, yumurta, meyvə və s.)
- aç olanda qısa fərqindəlik tənəffüs məşqləri

Mütəxəssislər bildirirlər ki, açlıq hissi çox vaxt emosional reaksiya kimi yaşansa da, bunu tanımaq və idarə etmək mümkündür.

R.Daşdəmirova

Diqqət Çəkənlər