Kişilərin bilmədiyi böyük risk ortaya çıxdı! Gizli xəstəlik tədricən "sındırır"

Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, milyonlarla kişi fərqində olmadan osteoporoz (sümük əriməsi) riski ilə üz-üzədir.

Osteoporoz adətən qadın xəstəliyi kimi tanınsa da, kişilər üçün də ciddi təhlükədir. ABŞ-da aparılan son araşdırmalar təxminən 2 milyon kişinin bu “səssiz xəstəlik”dən əziyyət çəkdiyini göstərir.

Sümükləri zəiflədərək sınan hala gətirən osteoporoz kişilərdə çox vaxt aşkarlanmadan irəliləyir və həyati risklər yaradır.

Mütəxəssislər erkən diaqnoz və həyat tərzi dəyişiklikləri ilə bu təhlükənin qarşısının alınmasının mümkün olduğunu vurğulayırlar.

NİYƏ OSTEOPOROZ KİŞİLƏRDƏ ARTIR?

Osteoporoz sümük sıxlığının azalması ilə xarakterizə olunur. ABŞ Milli Osteoporoz Fondu (NOF) məlumatına görə, 50 yaşdan yuxarı hər dörd kişidən biri osteoporoza bağlı sınma riski daşıyır. Cleveland Klinikası ortopediya mütəxəssisi Dr. Maykl Roizen bildirib ki, “Kişilər osteoporozun yalnız qadınları təsirləndirdiyini düşünür, amma bu yanlış bir fikirdir. Hormon dəyişiklikləri, yaşlanma və pis həyat vərdişləri kişilərdə də sümük itkisinin sürətlənməsinə səbəb olur.”

Xüsusilə testosteron səviyyəsinin azalması sümük sıxlığına mənfi təsir edən əsas amillərdən biridir.

Osteoporoz kişilərdə adətən simptom vermədən inkişaf edir. Dr. Roizen xəbərdarlıq edib: “Sümük əriməsi səssiz oğru kimidir. Çox kişi xəstəlikdən yalnız sümük sınanda xəbər tutur.”

Araşdırmalar göstərir ki, siqaret çəkmək, həddindən artıq spirt qəbulu, fiziki aktivliyin olmaması və kifayət qədər kalsium və D vitamini almamaq kişilərdə osteoporoz riskini artırır.

ALİMİLƏR NƏ DEYİR?

Beynəlxalq Osteoporoz Fondu (IOF) tərəfindən dərc olunan hesabatda kişilərdə osteoporoza bağlı bud sümüyü sınmalarının qadınlara nisbətən daha yüksək ölüm riski ilə əlaqəli olduğu vurğulanıb.

Journal of Bone and Mineral Research jurnalında yayımlanan tədqiqat isə kişilərdə osteoporoz diaqnozlarının az olduğunu və bunun müalicə prosesini gecikdirdiyini göstərib.

Tədqiqatın rəhbəri Prof. Dr. Con Kanis bildirib: “Kişilər sümük sağlamlığı üçün daha az müayinədən keçir. Bu da xəstəliyin gec mərhələdə aşkarlanmasına səbəb olur.”

Sümük sıxlığının ölçülməsi üçün istifadə olunan DEXA testi osteoporozun erkən diaqnozunda qızıl standart sayılır.

Vaşinqton Universiteti Tibb Fakültəsindən sümük sağlamlığı üzrə mütəxəssis Dr. Susan Ott deyib: “50 yaşdan yuxarı, xüsusilə ailəsində osteoporoz olan kişilər müntəzəm DEXA müayinəsindən keçməlidir.”

Bundan başqa, kifoplasti və vertebroplasti kimi cərrahi olmayan metodlar osteoporoza bağlı onurğa sınıqlarında ağrını azaltmaq və onurğa sabitliyini qorumaq üçün effektivdir.

MÜTƏXƏSSİSLƏR KİŞİLƏRƏ OSTEOPOROZ RİSKİNİ AZALTMAQ ÜÇÜN AŞAĞIDAKI MƏSLƏHƏTLƏRİ VERİR:

Düzgün qidalanma: Günlük 1000-1200 mq kalsium və 800-1000 IU D vitamini qəbul edilməlidir. Süd məhsulları, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və somon balığı sümük sağlamlığını dəstəkləyir.

İdman: Çəki qaldırma və müqavimət məşqləri sümük sıxlığını artırır. Həftədə ən azı 150 dəqiqə orta intensivlikdə məşq tövsiyə olunur.

Siqaret və spirt: Siqaret çəkilməməli, spirt qəbulu məhdudlaşdırılmalıdır.

Müntəzəm müayinələr: 50 yaşdan yuxarı kişilər sümük sıxlığı yoxlamalarını laqeydlik etməməlidir.

Osteoporoz kişilərin sağlamlığına təhdid olan səssiz düşməndir. Mütəxəssislərin ortaq fikri odur ki, erkən diaqnoz və həyat tərzi dəyişiklikləri ilə bu xəstəliyin təsiri azaldıla bilər.

Sümük sağlamlığınızı qorumaq üçün bu gündən tədbir görün, çünki səssiz xəstəlik sizi hazırlıqsız yaxalaya bilər!

Ulusum.az