Uşaqlarda ayaq əyriliyinin qarşısını necə almaq olar?

Uşaqlarda ayaq əyriliyi (qısaca ayaqların "O" və ya "X" şəkilli formalaşması) bəzi hallarda normal inkişafın bir mərhələsi olsa da, vaxtında müdaxilə edilməzsə, qalıcı problemə çevrilə bilər. Bunun qarşısını almaq üçün düzgün müalicə və profilaktik tədbirlər vacibdir. Aşağıda uşaqlarda ayaq əyriliyinin qarşısını almaq üçün tövsiyələr verilmişdir:

1. **Kalsium və D vitamini ilə zəngin qidalanma**
- **Kalsium:** Sümük inkişafı üçün vacibdir. Süd məhsulları, pendir, qatıq və yaşıl tərəvəzlərdən istifadə edilməlidir.
- **D vitamini:** Günəş işığı vasitəsilə sintez olunur, eyni zamanda balıq yağı və bəzi multivitaminlərdə olur. D vitamini çatışmazlığı raxit xəstəliyinə səbəb ola bilər, bu da ayaq əyriliyinə gətirib çıxara bilər.

2. **Ortopedik ayaqqabılar və düzgün ayaqqabı seçimi**
- Uşağın ayaqlarına uyğun, ortopedik dəstəyi olan ayaqqabılar seçilməlidir.
- Uşaq ayaqyalın gəzməyi sevirsə, bunun çimərlik qumu və ya ot kimi yumşaq səthlərdə olması tövsiyə edilir.

3. **Bədən çəkisinin idarə olunması**
- Artıq çəki ayaqlara əlavə təzyiq göstərir və əyriliyi artırır. Uşağın çəkisini yaşına və boyuna uyğun normal səviyyədə saxlamaq vacibdir. Sağlam qidalanma və aktiv həyat tərzi bu baxımdan əhəmiyyətlidir.

4. **Fiziki fəaliyyət və idman**
- Üzgüçülük, gimnastika və yoga kimi idman növləri əzələləri möhkəmləndirir və ayaq formalarının düzgün inkişafına kömək edir.
- Uşaq vaxtından düzgün duruş (postura) öyrədilməlidir ki, bu da ayaqların səhv inkişafının qarşısını alar.

5. **Mütəmadi ortopedik müayinələr**
- Körpəlikdən etibarən uşağın ayaqları ortoped tərəfindən müntəzəm yoxlanmalıdır. Xüsusilə "O" və ya "X" formalaşma əlamətləri erkən dövrdə aşkarlanarsa, bərpa daha asan olar.

6. **Müalicəvi masaj və fizioterapiya**
- Ayaq əyriliyi varsa, fizioterapevtin tövsiyəsi ilə xüsusi hərəkətlər və ya masaj seansları faydalı ola bilər.

7. **Erkən müdaxilə və müalicə**
- Ayaq əyriliyi müəyyən edildikdə, gecikmədən müalicə etmək vacibdir. Lazım gəldikdə, həkimlər xüsusi breys və ya digər ortopedik vasitələr təyin edə bilərlər.

8. **Raxit xəstəliyinin profilaktikası**
- Raxit əyriliklərin əsas səbəblərindən biridir. Bunun qarşısını almaq üçün uşaqda D vitamini çatışmazlığına nəzarət etmək və müntəzəm olaraq açıq havada gəzmək lazımdır.

Bu tədbirlər uşağın ayaq quruluşunun düzgün inkişafına yardım edir və gələcəkdə mümkün problemlərin qarşısını almağa kömək edir. Əgər əyrilik ciddi görünürsə və ya uzun müddət davam edirsə, mütləq həkimə müraciət etmək lazımdır.

Eltun Məmmədov