Hamiləlikdə yağlı qidalar qaraciyərə necə təsir edir?

Elmi işçilər Oklahomanın Universitetindən müəyyən ediblər ki, hamiləlik dövründə yağlı və şirin qidaların həddindən artıq istehlakı, körpənin qaraciyərində stressə səbəb ola bilər və bu stress doğumdan sonra da davam edə bilər. Araşdırma nəticələri Liver International jurnalında dərc olunub.

Elmi işçilər, eksperimentlərdə Yapon makakalarından istifadə edərək, ananın Qərb tipli pəhrizinin (yağlar və şəkər baxımından zəngin olan) üçüncü trimestrdə olan fetusun və üç yaşlı balaların qaraciyərindəki öd turşularının homeostazı və fibrozun markerləri üzərindəki təsirini qiymətləndiriblər.

Araşdırmaya qatılan balalarda gənclik yaşlarına doğru qaraciyər zədələnməsi əlamətləri aşkar edilib, bunlara qaraciyər fibrozunun (skar toxuması əmələ gəlməsi) göstəricisi olan kollagenin yüksək səviyyəsi və fibroz prosesində iştirak edən aktivləşmiş qaraciyər hüceyrələri daxildir. Bundan əlavə, yağlı pəhriz anada öd turşuları ilə bağlı genlərin fəaliyyətində dəyişikliklərə səbəb olub və bu dəyişikliklər, hətta anadan ayrıldıqdan sonra da davam edib.

Öd turşuları, həzm prosesində mühüm rol oynayır, lakin onların artıq miqdarı toksik ola bilər və hüceyrə stresinə səbəb ola bilər. Alimlər izah ediblər ki, ananın orqanizmi artıq öd turşularını xaric etməyə qadirdir, amma fetusda bu funksiya yoxdur, bu da fetusun qaraciyərində toksik maddələrin yığılmasına səbəb ola bilər və gələcəkdəki xəstəliklər üçün zəmin yarada bilər.

Ananın bətnində olan dövrdə öd turşularının artıq miqdarı ilə erkən qarşılaşma, həmçinin qaraciyərin metabolik disfunksiyası ilə bağlı steatohepatitin (MASLD) inkişafına səbəb olan amillərdən biri ola bilər.