Piylənmə 16 xəstəliyin inkişaf riskini artırır

Cons Hopkins Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, piylənmə, xüsusilə yüksək səviyyələr 16 ümumi xəstəliyin tezliyi ilə sıx bağlıdır. Araşdırmanın nəticələri NEJM Evidence jurnalında dərc olunub.

Alimlər ABŞ tarixindəki ən böyük kohort tədqiqatı olan “Hamımız”da 270 000-dən çox iştirakçının məlumatlarını təhlil ediblər. O, 2018-ci ildə Milli Sağlamlıq İnstitutları tərəfindən işə salınıb. İşin məqsədi bədən kütləsi indeksi (BMI) və bir sıra xroniki xəstəliklər arasında əlaqəni öyrənmək olub. BMI əsasında iştirakçılar bir neçə qrupa bölündülər: normal çəki, artıq çəki və piylənmə (bundan sonra üç dərəcəyə bölünür).

Tədqiqatçılar hər bir alt qrupda 16 ümumi vəziyyətin nə qədər tez-tez tapıldığını hesabladılar: hipertoniya, tip 2 diabet, yüksək qan lipidləri, ürək çatışmazlığı, atrial fibrilasiya, ateroskleroz, xroniki böyrək xəstəliyi, ağciyər emboliyası, öd kisəsi daşları, dərin damar trombozu, podaqra, qaraciyər xəstəliyi, obstruktiv yuxu apnesi, osteoartrit və reflü xəstəliyi.

Məlum olub ki, iştirakçıların 42,4 faizi piylənmədən əziyyət çəkir: 21,2 faizində I, 11,3 faizində II, 9,8 faizində isə III mərhələ diaqnozu qoyulub. Piylənmə dərəcəsi nə qədər yüksək olarsa, öyrənilən 16 xəstəliyin hamısının inkişaf riski bir o qədər yüksəkdir. Ən bariz əlaqə III dərəcəli piylənmə ilə yuxu apnesi (demək olar ki, 11 dəfə artmış risk), diabet (7,7 dəfə) və metabolik qaraciyər xəstəliyi (6,7 dəfə) arasında aşkar edilmişdir. Astma və osteoartrit kimi digər xəstəliklər də artıq çəkili insanlarda daha çox müşahidə olunurdu.

Müəlliflər vurğulayırlar ki, bütün dünyada piylənmə halları artmaqda davam edir və tədqiqatın nəticələri yeni ictimai sağlamlıq strategiyalarının və müalicəyə klinik yanaşmaların inkişafı üçün əsas ola bilər.