Dərinin Mikrobiomu və Probiotiklərin Sağlamlığa Təsiri

Dərinin səthində yaşayan bakteriya və göbələklər bizim sağlamlığımızı qorumaqda mühüm rol oynayır və düzgün mikrobiom balansı dərimizi gənc və sağlam saxlamağa kömək edir. Probiotiklər, canlı mikroorqanizmlərin dəriyə tətbiqi yolu ilə bu mikrobiomun dəstəklənməsini hədəfləyir.



1912-ci ildən bəri bakteriyalar sızanaq və seboreya kimi dəridəki problemləri müalicə etmək üçün istifadə olunur. Bugünkü gün, probiotiklərdən istifadə edən bir çox dəriyə qulluq məhsulu mövcuddur, lakin bunların çoxu canlı bakteriyalar yerinə prebiyotiklər və postbiotiklərdən istifadə edir. Probiotik dəri müalicələri kosmetik məhsullar olaraq qəbul edildiyindən, onların effektivliyi barədə dəqiq məlumatlar çox azdır. Dermatoloq Richard Gallo, bu cür məhsulların sınaqlardan keçmədiyini və müvafiq qaydalara tabey olmadığını bildirir. Gələcəkdə mikrobiomu bərpa etməyə yönəlmiş bakterial transplantlar kimi yanaşmalar daha çox diqqət çəkə bilər.

Paetzoldun fikrincə, canlı bakteriyaların dəridə uzun müddət sağ qalması çox çətindir, çünki onlar orada yaşayan digər mikroblarla rəqabət aparmalıdırlar. Sağlam dəri mikrobiomu bədənin xarici təbəqəsindəki bakteriya və göbələklərin bizi zərərli mikroblardan qorumağa kömək etməsi prinsipi üzərində qurulub. Müasir tədqiqatlar göstərir ki, ekzema, rosacea, sızanaq və sedef kimi dəridəki xəstəliklər müəyyən bakteriya növlərinin və ya səviyyələrinin dəyişməsi ilə əlaqəlidir. Lakin bu dəyişikliklərin səbəb və ya nəticə olduğu hələ də tam aydın deyil.



Bakteriya ştammının xəstəliyə səbəb olub-olmaması məsələsini sübut etmək üçün klinik sınaqlar aparılmalıdır. Bir çox tədqiqatçı, ekzema kimi dəridəki xəstəlikləri müalicə etmək üçün canlı bakteriyaların tətbiqini araşdırır. Dermatoloq Richard Gallo, S. hominis adlı bakteriyanın ekzema xəstələrində nadir olduğunu və sağlam insanlarda daha çox olduğunu bildirir. Bu bakteriya, dəridəki patogen bakteriyalara qarşı qoruyucu rol oynayır və müalicə üçün potensial bir yanaşma kimi qiymətləndirilir.

Canlı bakteriyaların xüsusi formulaları, dərinin mikrobiomunu daha sağlam etməyə kömək edə bilər, xüsusən də S. hominis kimi bakteriyalar S. aureusu öldürən antimikrob peptidləri istehsal edir. Gallonun komandası, atopik dermatitlə əlaqəli qızartı və qaşıntıları azaldan müsbət nəticələr əldə edib. 2003-cü ildə aparılan başqa bir sınaq, Streptococcus thermophiles bakteriyasının dərinin nəmləndirilməsi və sağlam maneə yaratmaqda effektiv olduğunu göstərdi. Lakin bu müalicələrin effektivliyini sübut etmək üçün əlavə tədqiqatlara ehtiyac var.

Bu yaxınlarda, 2018-ci ildə atopik dermatiti olan 10 böyük və beş uşağa "mikrobiom transplantasiyası" verildi, burada sağlam könüllülərin dərisindən toplanmış canlı Roseomonas selikli qişa bakteriyaları həftədə iki dəfə xəstələrin dərisinə tətbiq edildi. 16 həftədən sonra müalicə onların simptomlarını 50%-dən çox yaxşılaşdırdı.

Staphylococcus aureus, bəzi dəri xəstəliklərində iştirak etdiyi düşünülən ümumi bakteriyadır

Digər dəri vəziyyətləri üzərində aparılan klinik sınaqlar da ümidverici nəticələr göstərir. Məsələn, Enterococcus faecalis bakteriyası olan losyon, ağır sızanaqlardan əziyyət çəkən xəstələrdə püstülləri əhəmiyyətli dərəcədə azaldıb. Paetzold və onun komandası, Cutibacterium acnes-in xüsusi suşlarını ehtiva edən krem ilə sızanaqları azaldan müsbət nəticələr əldə edib.

Enterococcus faecalis haqqında

Enterococcus faecalis, insan bağırsaqlarında yaşayan və adətən zərərsiz olan bir bakteriyadır, lakin immun çatışmazlığı olan şəxslərdə infeksiyalara səbəb ola bilər. Bu bakteriya, xüsusilə xəstəxanada antibiotik müalicəsi görən xəstələrdə ciddi infeksiyalara yol aça bilər.

Həmçinin, vankomisinə (Vankomisin, ümumiyyətlə infeksiyalarda istifadə olunan davamlı bakteriyalara verilən adıdır.) qarşı müqavimət göstərən izolatlar infeksiyaların müalicəsini çətinləşdirir.


Karşılaşılan çoxsaylı yan təsirlərə baxmayaraq, qram-müsbət bakteriyalarda əldə edilən müsbət klinik cavabdan sonra FDA 1958-ci ildə bu dərmanın istifadəsini təsdiqlədi. Daha sonra istehsalçı firma vankomisini daha saf şəkildə əldə etmək üçün müsbət nəticələr əldə edərək, daha saf olan bu maddəni daha etibarlı şəkildə istifadəyə təqdim etdi və metisilin kimi daha böyük gözləntilərə sahib bir dərman istifadəyə girdikdə vankomisin tez bir zamanda aktuallığını itirdi.

Vankomisin müalicəsi nədir

Vankomisin uzun illər müalicə sahəsində istifadə olunsa da, ciddi müalicə problemi yaşanmamış və müqavimət problemi ilə qarşılaşılmamış bir antibiotikdir. Lakin 1980-ci illərin ortalarına qədər Fransanın və İngiltərənin də daxil olduğu müxtəlif Avropa ölkələrindən və ABŞ-dan bildirilen müalicə uğursuzluqları vankomisinlə bağlı diqqəti cəlb etməyə başlamışdır. (bu xəstəlik adlarda digər rublikalarımızda)



R.ikramlı