Gün ərzində qəbulu labüd olan qidaların siyahısı

Gün ərzində sağlam bir pəhriz üçün bədənin ehtiyac duyduğu əsas qidaları balanslı şəkildə almaq vacibdir. Aşağıda hər gün mütləq qəbul edilməsi tövsiyə olunan əsas qidaların siyahısını təqdim edirəm:

1. Meyvələr
Niyə vacibdir: Meyvələr vitaminlər (xüsusən C vitamini), minerallar və antioksidantlarla zəngindir. Onlar immunitet sistemini gücləndirir, həzmi yaxşılaşdırır və orqanizmi toksinlərdən təmizləyir.
Məsələn: Alma, banan, portağal, üzüm, kivi, çiyələk, nar, albalı.
2. Tərəvəzlər
Niyə vacibdir: Tərəvəzlər lif, vitaminlər (A, C, K) və minerallar (potassium, maqnezium) baxımından zəngindir. Onlar orqanizmi təmizləyir, həzm sisteminə kömək edir və ürək-damar sağlamlığını dəstəkləyir.
Məsələn: Brokoli, ispanaq, yerkökü, pomidor, xiyar, kahı, kələm, gül kələmi.
3. Tam taxıllar
Niyə vacibdir: Tam taxıllar lif və B vitaminləri ilə zəngindir, bədənin enerji ehtiyacını qarşılayır, qan şəkərinin səviyyəsini tənzimləyir və həzmi yaxşılaşdırır.
Məsələn: Qəhvəyi düyü, buğda, yulaf, kinoa, arpa, tam buğda çörəyi.
4. Zülal mənbələri
Niyə vacibdir: Zülallar əzələ inkişafı, toxuma bərpası və ümumi bədən funksiyaları üçün əvəzolunmazdır.
Məsələn: Toyuq, balıq (xüsusən somon, ton balığı), yumurta, paxlalılar (noxud, mərci, lobya), tofudan hazırlanmış məhsullar, süd və süd məhsulları (yogurt, pendir).
5. Sağlam yağlar
Niyə vacibdir: Sağlam yağlar ürək sağlamlığını qoruyur, beyin funksiyalarını dəstəkləyir və dərinin sağlamlığını yaxşılaşdırır.
Məsələn: Zeytun yağı, avokado, fındıq, badam, qoz, çia toxumu, balıq yağı (xüsusən omeqa-3 yağ turşuları).
6. Su
Niyə vacibdir: Su bədənin əsas tərkib hissəsidir və həyat funksiyalarının düzgün işləməsi üçün çox vacibdir. Gün ərzində kifayət qədər su içmək həzmi yaxşılaşdırır, orqanizmdən toksinlərin atılmasına kömək edir və dərinin nəmli qalmasına dəstək olur.
Tövsiyə olunan miqdar: Gündə ən az 8 stəkan (təxminən 2 litrdən çox) su içmək lazımdır. İsti havada və idman zamanı daha çox su qəbul etmək vacibdir.
7. Fermentləşdirilmiş qidalar
Niyə vacibdir: Fermentləşdirilmiş qidalar, bağırsaq mikroflorasını dəstəkləyir, həzmi yaxşılaşdırır və immunitet sistemini gücləndirir.
Məsələn: Yunan yoğurdu, kefir, kimçi, kvas, miso, turşu.
8. Şəkərli içkilərdən qaçınma
Niyə vacibdir: Şəkərli içkilər (kola, enerji içkiləri, şirin çaylar) qan şəkərinin səviyyəsini sürətlə qaldırır və sonradan düşür, nəticədə yorğunluq və enerji çatışmazlığı yaranır. Həmçinin, bu içkilər uzun müddət istifadə edildikdə piylənməyə və şəkərli diabetə səbəb ola bilər.
9. Düzgün balanslaşdırılmış pəhriz
Niyə vacibdir: Bütün bu qidaların balanslı şəkildə gündəlik pəhrizə daxil edilməsi, enerji səviyyəsini qorumağa, sağlam çəkiyə və ümumi sağlamlığa nail olmağa kömək edir. Müxtəlif qida növlərinin balansı həm fiziki, həm də zehni sağlamlığı dəstəkləyir.

Hər bir orqanizm fərqli olduğuna görə pəhriz planınızı şəxsən tələblərinizə və sağlamlıq vəziyyətinizə uyğunlaşdırmaq vacibdir. Həkim və ya dietoloq məsləhəti ilə pəhrizinizə düzəlişlər etmək faydalıdır.

Eltun Məmmədov