Erkən yatmağın orqanizmə zərərləri varmı?

Erkən yatmaq, əksər hallarda sağlam həyat tərzinin bir hissəsi kimi qəbul edilir və adətən faydalı hesab olunur. Lakin yatmaq rejiminizdə tarazlığın olmaması və ya erkən yatmağın digər aspektlərini nəzərə almamaq bəzi mənfi təsirlərə səbəb ola bilər. Bu təsirlər əsasən fərdi faktorlar və həyat tərzindən asılıdır:

1. Sirkadiyan ritmin pozulması
Orqanizmin bioloji saatı, yəni sirkadiyan ritmi müəyyən vaxtlarda yatıb qalxmağa uyğunlaşır. Əgər erkən yatmaq sizin təbii bioloji ritminizlə uyğun deyilsə, bu, yuxu keyfiyyətinin aşağı düşməsinə və səhərlər yorğun oyanmağa səbəb ola bilər.
Uzun müddətli uyğunlaşma mümkün olsa da, bu proses çətin ola bilər.
2. Kifayət qədər yuxu ehtiyacından artıq yatmaq
Erkən yatdığınız halda bədəninizin ehtiyac duyduğu yuxu müddətindən artıq yatmaq yuxu keyfiyyətini pozar. Uzun müddət yuxuda qalmaq bəzən yorğunluq, baş ağrısı və diqqət dağınıqlığına səbəb olur.
Bu, xüsusilə 7-9 saatlıq yuxudan artıq yatmağa meyilli olan insanlarda müşahidə edilir.
3. Sosial və psixoloji təsirlər
Əgər erkən yatmaq sosial fəaliyyətlərinizə və gündəlik həyatınıza mane olursa, bu, tənhalıq hissi, stress və hətta depressiyaya səbəb ola bilər.
Axşam saatlarında ailə və dostlarla vaxt keçirmək və ya hobbilərlə məşğul olmaq imkanlarının məhdudlaşması həyat keyfiyyətini aşağı sala bilər.
4. Fiziki aktivlik çatışmazlığı
Bəzi insanlar günün sonuna yaxın fiziki fəaliyyətlə məşğul olur. Əgər erkən yatmaq bu fəaliyyətləri məhdudlaşdırırsa, bu, çəki artımına və zəif əzələ tonusuna gətirib çıxara bilər.
5. Həzm sistemi problemləri
Yatmazdan qısa müddət əvvəl ağır yemək yemək həzm sisteminə mənfi təsir göstərə bilər. Əgər erkən yatırsınızsa və axşam yeməyinizlə yuxuya getmək vaxtınız arasında kifayət qədər fasilə yoxdursa, həzmlə bağlı narahatlıqlar (məsələn, reflüks) yaşana bilər.
6. Gecə yuxusunun tez-tez bölünməsi
Bədən erkən yatmağa uyğunlaşmamışsa, gecə yuxusunun ortasında tez-tez oyanmalar baş verə bilər. Bu, yuxunun keyfiyyətini azaldır və gündüz yorğunluğuna səbəb ola bilər.
7. Metabolik təsirlər
Uzun müddət ərzində orqanizmin ehtiyacından artıq yatmaq bəzən metabolik problemlərə, o cümlədən çəki artımına və diabet riskinə səbəb ola bilər.
Erkən Yatmağın Mənfi Təsirlərindən Necə Qaçmaq Olar?
Düzgün yuxu rejimi yaradın: Gecə yatmaq və səhər qalxmaq üçün sabit bir saat təyin edin.
Keyfiyyətli yuxu təmin edin: Yatmadan əvvəl sakitləşdirici fəaliyyətlər edin, otağınızı qaranlıq və rahat saxlayın.
Aktiv olun: Gün ərzində fiziki və zehni aktivliklə məşğul olun ki, bədəniniz təbii şəkildə yorulsun.
Sosial balansı qoruyun: Erkən yatmaq qərarınız sosial həyatınızı mənfi təsir etməsin.
Ümumiyyətlə, erkən yatmağın zərərləri əsasən həyat tərzindən və yuxu rejiminizdəki balanssızlıqdan asılıdır. Doğru şəkildə tətbiq olunarsa, erkən yatmaq orqanizm üçün faydalı ola bilər.

Eltun Məmmədov