Komputerdə baş verən donmaların səbəbi

Komputerdə baş verən donmalar (freeze) bir neçə səbəbdən baş verə bilər. Bu səbəblər hardware (avadanlıq) və software (proqram təminatı) ilə əlaqəli ola bilər. Ən yaygın səbəbləri aşağıdakı kimi sıralamaq olar:

1. Prosesor Yükü
Kompüterin prosessoru çox yükləndikdə və ya ağır proqramlar eyni anda işlədikdə, sistemin işləmə sürəti azalır və kompüter donmağa başlaya bilər. Bu, xüsusilə eyni anda bir çox ağır tətbiqin çalışdırılması ilə əlaqəlidir.

2. Yaddaş (RAM) Problemləri
Yaddaşın kifayət qədər boşluğu olmadıqda və ya RAM modulları düzgün işləmədikdə, kompüterin performansı əhəmiyyətli dərəcədə düşə bilər və bu da donmaya səbəb ola bilər. Yaddaşın dolması, xüsusilə çox sayda proqram açıldıqda, sistemin yavaşlamasına və ya donmasına yol aça bilər.

3. Sərt Diskin Dolması
Sərt diskdə çox məlumat yığıldıqda və ya sərt diskin sağlığı pisləşdikdə, kompüterin sürəti yavaşlaya bilər və sistem donmağa başlayar. Bu, diskin dolması və ya defektli olması nəticəsində baş verə bilər.

4. Grafika Kartı və Video Sürücüləri
Qrafik sürücülərinin düzgün işləməməsi və ya video kartının çox yüklənməsi nəticəsində kompüterin görüntü və əks olma prosesləri pozula bilər, bu da ekranın donmasına səbəb ola bilər. Bu, xüsusilə oyun oynayarkən və ya qrafik proqramları istifadə edərkən baş verir.

5. Püf nöqtəsi olan və ya uyğunsuz proqram təminatı
Sistem və ya proqram təminatı ilə əlaqədar uyğunsuzluqlar da donmalara yol aça bilər. Əgər bir proqram versiyası və ya sistem yenilənməsi uyğunsuzdursa, bu, tətbiqlərin və sistemin normal işləməməsinə səbəb ola bilər.

6. Virus və Zərərli Proqramlar
Kompüterə virusların və ya zərərli proqramların yüklənməsi sistemin işinə təsir edə bilər, donma problemini yarada bilər. Bu hallarda kompüterin işləmə sürəti xeyli azalır və sistem ciddi şəkildə donur.

7. İstilik Artışı
Kompüterin içindəki istilik artarsa (məsələn, fanların işləməməsi və ya prosessorun çox işləməsi səbəbindən), bu, avadanlıq komponentlərinin funksiyalarını dayandırmasına səbəb ola bilər və nəticədə sistem donması ilə nəticələnir.

Kompüterin donma problemlərini həll etmək üçün, əksər hallarda sistemi yenidən başlatmaq, proqram təminatını yeniləmək, sürücüləri və sistemin avadanlığını yoxlamaq, əlavə yaddaş əlavə etmək və diski təmizləmək lazımdır.

Eltun Məmmədov