Yalan danışmaq xəstəlikdi yoxsa vərdiş?

Yalan danışmaq həm psixoloji xəstəlik, həm də zərərli vərdiş ola bilər. Onun səbəbi insanların motivasiyasından və davranış modelindən asılıdır:

**Vərdiş olaraq yalan danışmaq:**
- **Gündəlik problemlərdən qaçmaq:** İnsanlar bəzən vəziyyəti yüngülləşdirmək və ya başqalarının təqdirini qazanmaq üçün kiçik yalanlara əl atırlar.
- **Müdafiə mexanizmi:** Xüsusilə uşaqlıqda ətrafdakı təzyiqlərə görə yalan danışmağa alışan insanlar bu davranışı böyüdükdə də davam etdirə bilərlər.
- **Sosial uyğunlaşma:** Bəzən insanlar cəmiyyətin gözləntilərinə uyğun davranmaq üçün həqiqətləri təhrif edirlər.

**Xəstəlik olaraq yalan danışmaq: Patoloji yalançılıq**
Patoloji yalançılıq, tibbdə **mitomaniya** adlanan vəziyyətdir və bu halda insan yalan danışmaqdan özünü saxlaya bilmir. Bu davranışın bəzi səbəbləri bunlardır:
- **Psixi pozuntular:** Şizofreniya, narsist şəxsiyyət pozuntusu və ya antisocial şəxsiyyət pozuntusu olan insanlarda tez-tez yalan danışma müşahidə edilir.
- **Duyğusal problemlər:** Bəzi insanlar yalan vasitəsilə diqqət çəkmək və özlərini daha dəyərli hiss etmək istəyirlər.

Əgər yalan danışmaq vərdiş şəklindədirsə, fərd öz üzərində işləyərək bu davranışı dəyişə bilər. Ancaq patoloji hallarda mütəxəssis yardımı almaq vacibdir.

Eltun Məmmədov